महाराष्ट्र शासन
आदिवासी विकास विभाग
एकात्मिक आदिवासी विकास प्रकल्प, पेण, जि.रायगड
महारा ङ शासन, आदिवासी विकास विभाग शासन निर्णय क्र.आिवा-1085/अ.क्र.109/ का.15/ मंत्रालय विस्तार भवन, मुंबई 400032/ दिनांक 2 जुलै 1985 नुसार दि.1 एप्रिल 1985 पासून अनुसूचित जमातीच्या विद्यार्थ्यांना शाळात मॅट्रिकुलर शिष्यवृत्ती उच्च शिक्षणाकरिता पोस्ट ग्रॅज्युएट शिष्यवृत्ती देणे आणि त्यांद्वारे उच्च शिक्षणाचा खर्च भागवणे हवे म्हणून भारत सरकार शिष्यवृत्ती योजनेची अंमलबजावणी या कायालयाकडून केली जात आहे.
अंमलबजावणी झालेली शिष्यवृत्ती रक्कम विद्यार्थ्यांचे आणि महाविद्यालयांचे खातेवर जमा केली जात होती.
भारत सरकार शिष्यवृत्तीचे शिष्यवर्गवारी करण्यात आली असून वसतीगृहात शिष्यवर्ग घेणाऱ्या (निवासी) व बाह्य (अनिवासी) विद्यार्थ्यांसाठी दरमहा विद्यार्थ्यांना दिले जाणारे वेतन संचालक कडून शासन आदिवासी कल्याण मंत्रालय नवी दिल्ली यांचा आदेश 19012/05/2010/ दिनांक 21 जून 2011 अन्वये दि.01/07/2010 पासून विद्यार्थ्यांसाठी वसतीगृह फीस दरमहा 10 महिन्यांसाठी खालील प्रमाणे सरकारने निर्धारित केले आहेत.
गट | निवासी | अनिवासी |
---|---|---|
I वैयक्तिक/अभियांत्रिकी/कृषी पदवी | 1200 | 550 |
II वैयक्तिक/अभियांत्रिकी/आयुर्वेद इ. पदवी | 820 | 530 |
III सावश पदवीचे सामान्य अभियांत्रिकी | 570 | 300 |
IV इ.11 वी व इ.12 वी इ.इ. यादी सामान्य अभियांत्रिकी | 380 | 230 |
भारत सरकार शिष्यवृत्ती अंतर्गत शिष्यवृत्ती व शिष्य फी परीक्षाफीसचा लाभ घेण्यासाठी खालील अटी व शर्ती आहेत.
1. भारत सरकार शिष्यवृत्तीचा लाभ घेण्यासाठी विद्यार्थ्याचे अनुसूचित जमातीचे असावे.
2. भारत सरकार शिष्यवृत्ती ही उच्च शिक्षण घेणाऱ्या विद्यार्थ्यांना दिली जाते. (उदा. इ.11 वी पासून पुढे शिक्षण घेणाऱ्या विद्यार्थ्यांसाठी)
3. या विद्यार्थ्यांच्या पालकांचे वार्षिक उत्पन्न रक्कम ₹2,50,000/- या आतील असावे. अशा विद्यार्थ्यांना वरील दरानुसार 10 महिन्यांसाठी निवास शुल्क व महाविद्यालयाची जी फीस शासनाने मंजूर केली आहे ती फी महाविद्यालय कडून वसूल न करता शिष्यवृत्ती मधून महाविद्यालयास अदा केली जाते.
4. या विद्यार्थ्यांच्या पालकांचे वार्षिक उत्पन्न रक्कम ₹2,50,000/- या वरील असल्यास अशा विद्यार्थ्यांना फक्त शासनांकडून महाविद्यालयाची फीस शिष्यवृत्ती मधून अदा केली जाते. मात्र विद्यार्थ्यांना वरील दरानुसार निवास शुल्क दिले जात नाही.
5. शिष्यवृत्ती व शिष्य फी व परीक्षाफीसचा लाभ घेण्यासाठी विद्यार्थ्यांनी महाडबीटी प्रणालीवर आवेदन भरणे आवश्यक आहे.
अ.क्र. अभियांत्रिकी निवासी अनिवासी
1. वैयक्तिक/अभियांत्रिकी/कृषी/पशु वैयक्तिक वा. चार ते पाच वर्षांचे अभियांत्रिकी पाठ्यक्रम 700/- 1000/-
2. अभियांत्रिकी पदवीका, एम.बी.ए, एम.एस. डिग्री. इ. (दोन ते तीन वर्षांचे अभियांत्रिकी पाठ्यक्रम) 500/- 700/-
3. बी.एड, डी.एड. इ. (दोन वर्षांचे किंवा कमी कालावधीचे अभियांत्रिकी पाठ्यक्रम) 500/- 500/-
योजनेचे नाव | वर्ष | शिष्यवृत्ती लाभ दिलेले विद्यार्थ्यांची संख्या | रक्कम |
---|---|---|---|
भारत सरकार शिष्यवृत्ती | 2021-22 | 1915 | 11,87,50,554 |
भारत सरकार शिष्यवृत्ती | 2022-23 | 1885 | 13,34,82,358 |
भारत सरकार शिष्यवृत्ती | 2023-24 | 1508 | 10,85,00,223 |
सुवर्ण महोत्सवी पूर्वी मागिमक शिष्यवृत्ती योजना :-
सर्वशक्तिमान कायालय शासन निर्णय क्र.आविष-2009/अ.क्र./का.12 दिनांक 31 मे 2010 नुसार राज्यातील अनुसूचित जमातीच्या इयत्ता 1ली ते 10वी मध्ये शिक्षण घेत असलेल्या विद्यार्थ्यांसाठी सुवर्ण महोत्सवी आदिवासी पूर्वी मागिमक शिष्यवृत्ती सन 2010-11 या शैक्षणिक वर्षापासून लागू करण्याबाबत शासनाने
धोरणात्मक निर्णय घेतलेला आहे. शिष्यवृत्ती वार्षिक दर विद्यार्थ्यांसाठी खालीलप्रमाणे:
1. इयत्ता 1ली ते 4थी - ₹1000/-
2. इयत्ता 5वी ते 7वी - ₹1500/-
3. इयत्ता 8वी ते 10वी - ₹2000/-
शासन निर्णय क्र.शिष्यवृत्ती-2017/अ.क्र.134/का.12 दिनांक 18.04.2018 नुसार सुवर्ण महोत्सवी आदिवासी पूर्वी मागिमक शिष्यवृत्ती या काम विकास विभागाकडे व नगर विकास विभागाकडे वर्ग करण्यात आलेली आहेत.