एकात्मिक आदिवासी विकास प्रकल्प ,जि.रायगड

         समाजातील आदिवासी घटक यांचे आर्थिक, शैक्षणिक, सामाजिक व सांस्कृतिक विकास करण्यासाठी आणि त्यांना सामाजिक, आर्थिक इतर सर्व प्रकारचे शोषण यापासून संरक्षण देण्यासाठी शासन कटिबद्ध आहे आणि यांचा सर्वांगीण विकासासाठी महाराष्ट्र शासनाने विविध आदिवासी विकास कक्षांची स्थापना केली आहे. महाराष्ट्र राज्यात एकूण ३० आदिवासी कक्ष आहेत. यापैकी कक्ष अधिकारी, एकामक आदिवासी विकास कक्ष, पेण जिल्हा रायगड हे कक्ष कार्यालय कार्यरत आहे. सदर कक्षाचे कार्यक्षेत्र रायगड, रत्नागिरी व सिंधुदुर्ग या जिल्ह्यांचा समावेश आहे. महाराष्ट्र राज्यात एकूण भौगोलिक क्षेत्रफळ ३,०७,७९३ चौ.किमी. आहे. यापैकी आदिवासी क्षेत्रफळ ५०,७५७ चौ.किमी. आहे. यापैकी रायगड जिल्ह्यातील आदिवासी क्षेत्रफळ ४४९ चौ.किमी. आहे.

रायगड जिल्ह्यातील आदिवासी लोकसंख्या (2011 च्या जनगणनानुसार)

जिल्हानिहाय आदिवासी लोकसंख्या

अ. क्र.	जिल्हा	एकूण लोकसंख्या	आदिवासी लोकसंख्या	टक्केवारी
1	रायगड	26,34,200	3,05,125	11.58%
2	रत्नागिरी	16,15,069	20,374	1.26%
3	सिंधुदुर्ग	8,49,651	6,976	0.82%

रायगड जिल्ह्यातील तालुकानुसार आदिवासी लोकसंख्या (2011 च्या जनगणनानुसार)

अ. क्र.	तालुका	एकूण लोकसंख्या	आदिवासी लोकसंख्या	टक्केवारी	कातकरी लोकसंख्या	कातकरी लोकसंख्येची टक्केवारी
1	पेण	1,95,454	32,400	16.58%	13,144	40.57%
2	पनवेल	7,50,236	48,162	6.42%	25,090	52.10%
3	कर्जत	2,12,051	50,756	23.94%	26,847	52.89%
4	खालापूर	2,07,464	30,793	14.84%	12,507	40.62%
5	रोहा	1,67,110	21,929	13.12%	9,218	42.04%
6	सुधागड	62,380	17,853	28.62%	6,275	35.15%
7	महाड	1,80,191	9,226	5.12%	3,934	42.64%
8	माणगाव	1,59,613	14,324	8.97%	5,261	36.73%
9	तळा	40,619	4,591	11.30%	1,982	43.17%
10	वधन	83,027	9,476	11.41%	5,716	60.32%
11	हसळा	59,914	4,588	7.66%	2,289	49.89%
12	पोलादपूर	45,464	2,466	5.42%	1,152	46.72%
13	माणगड	74,207	13,579	18.30%	8,610	63.41%
14	उरण	1,60,303	7,625	4.76%	4,392	57.60%
15	अलिबाग	2,36,167	37,357	15.82%	23,193	62.08%
कुल	-	26,34,200	3,05,125	11.58%	1,49,610	49.03%